Nanocoating.nl

Teflon coating en Teflon spray

Teflon coating; anti-aanbaklaag met een zwart randje

Veel producten in Nederland hebben een Teflon coating, ook wel PTFE (polytetrafluorethyleen) genoemd. Deze coating zorgt onder andere voor de anti aanbaklaag in pannen. Toch hebben veel mensen hun bedenkingen bij Teflonpannen. Zo zou Teflon kankerverwekkend zijn en de dampen schadelijk voor dieren. Hoe komt het dan dat vele grote merken nog steeds Teflon gebruiken in hun producten? Wij zochten het voor u uit!


Wat is Teflon + 5 eigenschappen

Teflon is eigenlijk een merknaam van de chemische verbindingen PFOA (perfluoroctaanzuur) en/of PFTE (polytetrafluoretheen). Dit zijn zogenoemde fluorpolymeren. Deze verbindingen zijn ontdekt door Roy Plunkett van de firma DupPont. Het materiaal reageert met maar weinig andere stoffen, kan worden verwarmd zonder kracht te verliezen en is super glad.

Teflon coating wordt vaak gebruikt als anti aanbaklaag in pannen

Door deze handige eigenschapen van Teflon zit deze kunststof vaak ook verwerkt in andere producten zoals schoenen, tapijten en sommige voedselverpakkingen. Daarnaast wordt Teflon toegepast vanwege de volgende eigenschappen:

  1. Teflon kan worden gecombineerd met ander materiaal: bijvoorbeeld glasvezel, koolstof, brons of keramiek. Dit zorgt ervoor dat de stof sterker, slijtvaster of beter mechanisch belast kan worden.
  2. Hoge gebruikstemperatuur: tussen de -200°C en 260°C blijft Teflon stabiel
  3. Reukloos en smaakloos
  4. Hoge bestendigheid tegen chemische stoffen
  5. Uitstekende glij-eigenschappen (antiaanbak)

Teflon aanbrengen

De meestgebruikte manier om Teflon aan te brengen is Thermoplastisch. Hierbij wordt PTFE in poedervorm op het object gespoten en daarna middels een oven verhit tot er een egale laag ontstaat. Teflon kan daarnaast worden aangebracht middels een spray (bijvoorbeeld op fietskettingen) en tape (isolatiemateriaal).


PTFE gevaarlijk bij hoge temperaturen

Er zijn verschillende onderzoeken geweest naar de schadelijkheid van Teflon. Helaas zijn de uitkomsten niet erg eenduidig. We kunnen echter met zekerheid zeggen dat deze coating bij hoge temperaturen schadelijke stoffen vrij laat komen (vanaf 260 graden).

Vanaf 350 graden ontbindt PFTE en komen er giftige gassen vrij. Het is daarom aan te bevelen om een teflon pan nooit te verhitten zonder voedsel erin. Doordat het voedsel in de pan zit kan de temperatuur moeilijker een kritieke temperatuur bereiken, dan zou het voedsel al lang verbrand zijn.  Ter illustratie: meestal komt de temperatuur bij het bakken niet hoger dan 230 graden. De PTFE gassen die vrijkomen zijn met name dodelijk voor vogels. Mensen kunnen er griepachtige verschijnselen van krijgen en sommige onderzoeken wijzen op kanker na langdurige blootstelling aan de stof. Dit is echter alleen het geval in extreme situaties.

Teflon is zacht en slijt makkelijk. Hierdoor kunnen er deeltjes PFTE terecht komen in het eten. Bijvoorbeeld wanneer de laag is beschadigd door het gebruik van scherp ijzer/metaal/RVS kookgerei of onjuist gebruik van een product.

PFOA giftig en verboden in consumentenproducten

PFOA komt van nature niet in het milieu voor. Het is slecht afbreekbaar en eenmaal binnen, blijft het jarenlang in het menselijk lichaam. In het verleden werd de stof PFOA veelgebruikt in Teflon, totdat in 2012 er officiële onderzoeksresultaten bekend werden waarbij PFOA kankerverwekkend bleek te zijn.

Ook zijn er aanwijzingen dat de stof schadelijk is voor de lever en schildklier een geboorteafwijkingen kan veroorzaken. In 2015 kwam er daarom een verbod op deze stof in consumentenproducten en staat de stof op de lijst met zeer zorgwekkende stoffen van het RIVM.

Duurzame alternatieven voor Teflon coating pannen

Twijfelt u of Teflon geschikt is? Er zijn gelukkig een hoop duurzame alternatieven op de markt.

In geval van (koeken)pannen:

Er zijn meerdere alternatieven voor de anti-aanbakpan, zoals de RVS pan, de emaillen pan, gietijzeren pan of de keramische pan. Deze kunnen worden verhit tot 450 graden zonder dat de keramische laag loslaat of er giftige dampen vrijkomen. Nieuw is thermolon, een andere soort anti-aanbaklaag. De pan is van gelijke kwaliteit als de teflon-pan. Thermolon smelt ook pas bij 450 graden en heeft geen PFOA of PFTE als grondstof. Een GreenPan is een voorbeeld van een pan die met thermolon is gemaakt.

Emaille wokpan
RVS Wokpan
Keramische pan
Green pan
Gietijzer pan

In geval van Teflon coating voor andere producten (o.a. bekabeling en machines):

In plaats van fluorpolymeren met PFOA zoals teflon, kan er ook gekozen worden voor Siliconen coating .Ook siliconen kunnen namelijk erg goede anti kleef oplossingen bieden en zijn dun, en transparant. Er bestaan ook ontwikkelingen waarbij keramische deeltjes worden ingebouwd in een fluorpolymeercoating zodat deze PFOA vrij kan blijven.

Teflon pan en PFOA in het nieuws

De teflon pannen van Albert Heijn

In januari 2017 waren teflon pannen een hot item. De populaire Vivo pannen van Albert Heijn zouden zijn voorzien van deze coating en vogeltjes vielen dood neer. Villeroy en Boch Group gaf aan dat de pannen ongevaarlijk zijn. Wel laat Albert Heijn aan NOS weten dat er schadelijke stoffen kunnen vrijkomen in extreme situaties. Met name als je een koekenpan op hoog vuur zet zonder olie, boter of iets anders om te bakken.

PFOA in zwemwater Berkendonk (Helmond)

In een zwemplas bij Berkendonk is PFOA aangetroffen. De concentratie van het stofje in de zwemplas ligt boven de landelijke advieswaarden, maar zwemmen blijft toegestaan.

Chemours vervangt PFOA voor GenX

In Nederland wordt Teflon onder andere geproduceerd door Chemours in Dordrecht. Sinds 2012 vervangt Chemours de stof PFOA door GenX, twee fluorhoudende stoffen. Ook GenX is mogelijk kankerverwekkend en staat op de lijst met zeer zorgwekkende stoffen. Het RIVM heeft een informatiepagina over GenX.

Meer lezen over coating en verf?

Stel je vraag over teflon, wij helpen graag!

De laatste opmerking moet worden goedgekeurd.
2 antwoorden
    • Marieke - Verflaag.nl zegt:

      Beste Harry,

      Ik denk dat jouw vraag gaat over PFOA. PFOA staat voor het schadelijke perfluoroctaanzuur, dat ontstaat als teflon sterk wordt verhit. Het wordt tevens gebruikt bij de productie van Teflon en kan in het milieu terechtkomen bij de fabricage, het gebruik en vanuit afval van producten waar het in verwerkt is. PFOA kwam in 2016 in het nieuws toen het RIVM onderzoek verrichte naar de mogelijke effecten van blootstelling aan PFOA voor omwonenden van de DuPont/Chemours fabriek in Dordrecht.

      Meer informatie, documenten en nieuwsberichten kan je lezen in het dossier van het RIVM hierover.

      Met vriendelijke groet,

      Marieke – Verflaag.nl

      Beantwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *